การพัฒนาชุดทดสอบตะกั่วและซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในลำไย

Abstract

ลำไยเป็นผลไม้เศรษฐกิจที่สำคัญของประเทศไทยที่มีมูลค่าการส่งออกสูง จึงได้มีมาตรฐานกำหนดสารพิษตกค้างสูงสุดของตะกั่วและซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในลำไย ดังนั้นงานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อสร้างชุดทดสอบตรวจหาตะกั่วและซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในลำไย หลักการของชุดทดสอบตะกั่วอาศัยการเกิดปฏิกิริยาระหว่างตะกั่วกับอะลิซารินเรดเอส ได้เป็นสารละลายสีน้ำตาลแดง สำหรับชุดทดสอบซัลเฟอร์ไดออกไซด์โดยใช้เทคนิคไทเทรตด้วยโซเดียมไฮดรอกไซด์และใช้ฟีนอล์ฟทาลีนเป็นอินดิเคเตอร์ลงบนกระดาษโครมาโทรกราฟฟี ศึกษาหาสภาวะที่เหมาะสมและประสิทธิภาพของชุดทดสอบ หลังจากนั้นตรวจวัดตะกั่วและซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในตัวอย่างลำไยโดยใช้ชุดทดสอบที่พัฒนาขึ้น ผลการทดลองภายใต้สภาวะชุดทดสอบตะกั่วผลการทดลองพบว่าชุดทดสอบมีความเที่ยงความถูกต้อง และความจำเพาะเจาะจงสูง มีช่วงความเป็นเส้นตรงคือ 0.08 – 2.00 พีพีเอ็ม ขีดจำกัดในการตรวจพบและขีดจำกัดในการตรวจพบเชิงปริมาณเท่ากับ 0.06 และ 0.2 พีพีเอ็ม ตามลำดับ สำหรับประสิทธิภาพของชุดทดสอบซัลเฟอร์ไดออกไซด์พบว่ามีขีดจำกัดในการตรวจพบ 30 พีพีเอ็ม สุดท้ายนำชุดทดสอบมาตรวจวัดตะกั่วและซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในตัวอย่างลำไย พบว่าในตัวอย่างลำไยมีตะกั่ว 0 - 0.2 พีพีเอ็ม และมีซัลเฟอร์ไดออกไซด์ 15 - 62.5 พีพีเอ็ม ซึ่งผลการวิเคราะห์ที่ได้จากชุดทดสอบสอดคล้องกับวิธีมาตรฐาน ชุดทดสอบที่พัฒนาขึ้นมีข้อดีคือ มีความถูกต้องสูง ใช้งานง่ายเวลาในการวิเคราะห์น้อย และสามารถใช้ตรวจวัดตะกั่วและซัลเฟอร์ไดออกไซด์ได้ในภาคสนาม

Longan is a major economic fruit of Thailand which has high export value. Maximum residue of lead and sulfur has been regulated. Therefore, the objective of this research is to develop a test kit to detect lead and sulfur dioxide in longan. The principle of lead test kit was based on the reaction between alizarin red S and lead resulting in reddish brown solution. Sulfur dioxide test kit was fabricated by titration technique with sodium hydroxide using phenolphthalein as an indicator on the paper chromatography. The optimum conditions and the performances of the test kit were studied. Then the lead and sulfur dioxide were detected in longan using developed test kit. Under the optimal conditions of the lead test kit, the results showed that the test kit provided high precision, accuracy and specificity. The linearity range was 0.08-2.00 ppm. The limit of detection and the limit of quantitation were 0.06 and 0.20 ppm., respectively. For the performance of sulfur dioxide test kit, it was found that the limit of detection was 30 ppm. Finally, the developed test kit was applied to detect lead and sulfur dioxide in longan. The concentration of lead in longan was 0.00-0.20 and the concentration of sulfur dioxide was 15.00 - 62.50 ppm. The results showed that developed test kit provided corresponding with standard method. The advantages of the developed test kit were high accuracy, easy to use, short analysis time and can be used to detect lead and sulfur dioxide in the field.